မိုးဦးအကြိုကာလ နှင့် မိုးနှောင်းကာလများတွင် လေပြင်းတိုက်ခတ်မှု၊ လေပွေ၊ လေဆင်နှာမောင်း များ ဖြစ်ပေါ်မှု နှင့်အတူ မြန်မာပြည် အနှံ့အပြား၌ အဆောက်အဦများ ပျက်စီးမှု၊ သစ်ပင်သစ်ကိုင်းများ ပြိုလဲမှုများ ဖြစ်ပေါ်လေ့ရှိပါသည်။ အဆိုပါ ပျက်စီးမှုများတွင် ဓာတ်အားလိုင်းတိုင်များ ပျက်စီးမှုများသည် ပါဝင်လျက်ရှိပါသည်။ သဘာဝဘေးဒဏ်ကြောင့် ဓာတ်အားလိုင်းတိုင်များ ပျက်စီးမှုသည် နိုင်ငံတိုင်း ကြုံတွေ့ရပေသည်။ အထူးသဖြင့် မြန်မာပြည် မြို့တွင်း ဓာတ်အားဖြန့်ဖြူးရေး ဓာတ်အားလိုင်းများသည် သစ်ပင်ပေါများသော လမ်းများပေါ်တွင် စိုက်ထူထားရခြင်းကြောင့် သစ်ပင်သစ်ကိုင်းများ လဲပြိုရာတွင် ဓာတ်အားလိုင်းကြိုးပေါ်ပိရာမှ ဓာတ်အားလိုင်းများ ပြိုလဲမှု၊ ပျက်စီးမှုများ ဖြစ်ပေါ်ပါသည်။ ဗို့အားမြင့် တာဝါတိုင်များသည်လည်း လေပွေ၊ လေဆင်နှာမောင်းများ တိုက်ခတ်သည့်အခါ ယိုင်လဲ၊ ကျိုးကျမှုများ လည်း ဖြစ်တတ်ပေသည်။

လျှပ်စစ်ဓာတ်အားလိုင်းများတွင် ၂၃၀ ကေဗွီ၊ ၁၃၂ ကေဗွီ၊ ၆၆ ကေဗွီ၊ ၃၃ ကေဗွီ၊ ၁၁ ကေဗွီ နှင့် ၄၀၀ ဗို့ ဓာတ်အားလိုင်းဟူ၍ ဗို့အားအမျိုးအစားအလိုက် တည်ဆောက်၍ ဓာတ်အားပို့လွှတ်ခြင်း၊ ဓာတ်အားဖြန့်ဖြူးခြင်းများကို ဆောင်ရွက်ကြပါသည်။ ၂၃၀ ကေဗွီ၊ ၁၃၂ ကေဗွီ နှင့် ၆၆ ကေဗွီ ဓာတ်အားလိုင်းများသည် ဓာတ်အားပို့လွှတ်ရေးလိုင်း(Transmission Line)များဖြစ်ပြီး တာဝါတိုင်များ၊ တိုင်အမြင့်များ သုံးကာ ဓာတ်အားပို့လွှတ်ပြီး အများပြည်သူ နေထိုင်သော မြို့များ၊ လမ်းများအတွင်း တည်ဆောက်ဆွဲသားထားမှု နည်းပါးပါသည်။ ၃၃ ကေဗွီ၊ ၁၁ ကေဗွီ နှင့် ၄၀၀ ဗို့ ဓာတ်အားလိုင်းများသည် ဓာတ်အားဖြန့်ဖြူးပေးသော လိုင်းများဖြစ်သဖြင့် မြို့တွင်း၊ ရွာတွင်းလမ်းများတွင် သွယ်တန်းထားသော ဓာတ်အားလိုင်းများ ဖြစ်ပါသည်။

လျှပ်စစ်ဟာလူနေမှု အဆင့်မြင့်မားရေးနဲ့ ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်သောနိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံဖြစ်ဘို့ အတွက် မရှိမဖြစ် လိုအပ်ပါတယ်။ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံရဲ့ တိုးတက်မှုကို ကြည့်ရင် လျှပ်စစ်ဘယ်လောက်အထိ သုံးစွဲနိုင်ပြီလည်း ဆိုတဲ့အချက်လည်း ပါဝင်ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် နိုင်ငံတိုင်းမှာ တစ်နှစ်ထက် တစ်နှစ် လျှပ်စစ်သုံးစွဲမှုတိုးမြှင့် နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံမှာလဲ လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ပိုမိုတိုးတက် ဖြန့်ဖြူးပေးလျက်ရှိပါတယ်။ ဆက်လက်တိုးတက် ဖြန့်ဖြူးပေးနိုင်ဘို့အတွက်လည်း ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါတယ်။ တစ်ပြည်လုံး မှာ ၁၉၈၈ ခုနှစ်က မီးသုံးသူ အိမ်ထောင်စု ငါးသိန်း ကျော်သာရှိခဲ့ရာမှ ယခုဆိုရင် မီးသုံးသူ အိမ်ထောင်စု ၂.၄ သန်းကျော် အထိရှိလာပြီဖြစ်ပါတယ်။ နှစ်စဥ် မီးသုံးသူ ၁၅% တိုးတက်လျက်ရှိပါတယ်။

ဓာတ်ကြိုးအောက်နဲ့နီးကပ်စွာအလုပ်မလုပ်ကြပါနဲ့xxxxxxxxxxxxအန္တရာယ်ရှိတယ်xxxxxxx တီဗွီလိုင်းများတွင် ထုတ်လွင့်လျက်ရှိသော လျှပ်စစ်အန္တရာယ် သတိပေး သီချင်းမှ သီချင်း စာသားကို သတိရမိပါသည်……လျှပ်စစ်ဓာတ်အားလိုင်းအောက်နှင့် ဓာတ်အားလိုင်းအနီးတွင် လုပ်ငန်း ဆောင်ရွက်ပါက လျှပ်စစ်အန္တရာယ်နှင့် ကြုံတွေ့ရမည် ဖြစ်ပါသည်။ လျှပ်စစ်ဓာတ်လိုက်မှု ဖြစ်စဉ်များ တွင် အများဆုံး ဖြစ်စဉ်ဖြစ်ပြီး ၂၀၁၅ ခုနှစ်အတွင်း ဇန်နဝါရီလမှ ဇူလိုင်လအထိ ဓာတ်လိုက်မှု ဖြစ်စဉ် ပေါင်း ၃၄ ခု ရှိခဲ့ရာ ဒဏ်ရာ ရရှိသူ ၁၁ ဦး၊ သေဆုံးသူ ၂၂ ဦးအထိ ရှိခဲ့ပါသည်။ ဓာတ်လိုက်မှု ဖြစ်စဉ် အချို့ကို ဖော်ပြရပါက……

လျှပ်စစ်ပစ္စည်းများကိုင်တွယ်အသုံးပြုခြင်း၊ လျှပ်စစ်ဆိုင်ရာလုပ်ငန်းများဆောင်ရွက်ရာတွင် လျှပ်စစ်အသိမရှိခြင်း၊လျှပ်စစ်အသိရှိသော်လည်း သတိမမူခြင်း ကြောင့် လျှပ်စစ်အန္တရာယ်ဖြင့် ထိခိုက် ဒဏ်ရာ ရရှိခြင်း၊ အသက်ဆုံးရှုံးမှုများ၊ မီးလောင်မှုများနှင့် ကြုံတွေ့နေရပေသည်။ လျှပ်စစ်အန္တရာယ် ကြောင့် ထိခိုက်မှု၊ အသက်ဆုံးရှုံးမှု ဖြစ်ပွားရခြင်းတွင် အပိုင်း ၂ ပိုင်း ခွဲခြားနိုင်ပါသည်-